İçindekiler
Tetanoz Yunanca’da kasılma anlamına gelen ve bir bakteri türü olan ölümcül sonuçlara varabilen sinir sistemi hastalığı olmaktadır. M.Ö. 1600 yıllarında dahi varlığı bilinen ve Antik Mısır zamanında bile pek çok karakteristik tetanoz hastalıkları saptanan çok eski bir hastalıktır. Öyleyse bu kadar eski bir hastalık olan Tetanoz nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi Nasıl Gerçekleşir?
Klinik şekilde tetanoz hastalığı 4 formda belirlenmiştir. Sıralamasını şu şekilde yapabiliriz;
En çok görülen forum olarak bilinir. Taşikardi, terleme, hipertansiyon ve çene kilitlenmesi gibi semptomları bulunur.
Yeni doğan bebeklerde göbek bağı için steril şekilde uygulaması yapılmayan kültürlerde gözlemlenir. Yeni doğan bebeklerde tüm sinir hücreleri daha fazla kısa olduğundan tetanoz hastalığının inkübasyon süresi de kısadır.
Genel olarak kafa travmalarının ardından görülen bir türüdür. Kraniyel sinirleri tutabilme özelliğine sahiptir.
Tetanozun bu formu en az görülen formu olarak bilinir. Yalnızca tek kas gurubu üzerinde görüşür ve daha sonraları jeneralize tipe ilerleyebilme özelliğine sahiptir.
Genellikle memeli hayvanların bağırsaklarında ve toprakta bulunan tetanoz bakterisi insan vücudunda yaralanma veya sıyrık olduğunda girerek kanda üremeye başlar. Bu tipte olan bakterinin inkübasyon süresi tam olarak ortalaması 8 gün şeklinde belirlenmiştir ve bu inkübasyon süresi 3-21 gün aralığında değişikli gösterebiliyor. Tetanoz bakterileri vücut içerisinde bir toksin ürettikten sonra beyin kökü ile omurilik kısmına ulaşır. Bu şekilde sinir hücrelerinin iletimini bozduğundan dolayı kişilerde istemsiz şekilde kasılmalar gözlenir.
Tetanozun belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
Böyle durumlar görüldüğünde tetanoz belirtileri olarak anlaşılabilir.
Tetanoz teşhisi için herhangi özel bir teste gerek duyulmuyor. Detaylı bir şekilde gerçekleşen muayene ve yakın tıbbi geçmiş hikâyesi alınmasının ardından hekim bu hastalığa kolayca teşhis koyabiliyor.
Tetanoz hastalığına kapılan bir kişi için tedavi edici bir ilaç bulunmamıştır. Bunun sebebi ise tetanoz toksinlerinin sinir uçlarına bağlı kalması durumlarında çözülmelerin imkânsız bir hal almasıdır. Bu problem ise aylar süren bir süreçten geçebilir. Ancak doktor bulaşmış olan tetanoz hastalığının güçlenmesini durdurmak ve tetanozdan gelen semptomları düşürmek adına yine de kişiye pek çok tedavi yöntemi uygulayabilir. Tetanoz hastalığı ile savaşmak için destekleyici tedavi yöntemleri şunlardır:
Tetanoz bakterisi ile mücadele etmek için enjeksiyon veya hap biçiminde antibiyotikler verilir.
Tetanoz immünglobülini olarak adlandırılan antitoksin, daha sinir dokularına bağlanma işlevini göstermemiş sertbest şekilde dolaşan toksinlerine bağlanır. Tetanoz bakterilerin sinir hücrelerine bağlanmasını engeller ve bu şekilde problemin ilerlemesi durdurulur.
Yaralanan kişinin yarasının üzerine dikkatlice pansuman işlemi uygulanır. Buna ek olarak ölmüş olan dokular tetanoz bakterisinin üretimine sebep olduğundan tüm yara ölü dokulardan arındırılır.
Tetanoz hastalığından oluşan kas spazmlarının önünü kesmek adına yüksek kuvvette kas gevşetici ve sakinleştiriciler verilir.
Tetanoz aşısı yalnızca tetanoz probleminden korunmak için değil aynı zamanda tetanoz teşhisi gerçekleşen kişilerde de uygulanır.
İstemsiz şekilde olan kas kasılmalarının tüm aktivitelerini düzenlemek için beta blokerleri ve magnezyum sülfat gibi ilaçlar verilir.
Tüm bu yöntemler tetanoz tedavisi olarak dikkatli ve özel bir şekilde gerçekleşir.
Önceden de bahsettiğimiz gibi tetanoz hastalığının tam olarak bir tedavisi bulunmadığından mücadelede en iyi seçenek aşı olarak belirlenmiştir. Tetanoz aşısı bakterilerin zararlı toksinlerinin inaktive edilmiş halini içeriyor. Toksinlerin inaktif formuna ise toksoid ismi veriliyor. Yani tetanoz aşısı, tetanoz toksoidi bünyesinde barındırıyor.
Türkiye’de bebekler için tetanoz aşıları 2, 4 ve 6. Ayda beşli karma aşılarının içinde rutin şekilde yapılıyor. Tam olarak 18. Ayın sonunda ise pekiştirme aşıları vuruluyor. Buna ek olarak 4 ve 6 yaşlar arasında ise yeniden pekiştirme dozu yapılması tavsiye ediliyor. Bu aşılardan sonra 11-12 yaşlar arasında ve 10 senede bir tetanoz aşısı gerçekleşebiliyor.
Tetanoz aşısının yan etkileri hafif olduğu kadar çabuk geçicidir. Aşının yan etkileri şu şekilde görülüyor;
Aşının tüm yan etkileri bu şekilde seyir ediyor.
Tetanozdan korunmak için en önemli yöntemlerden bir tanesi aşının zamanında yapılmasıdır. Çocukluk çağında gerçekleşen aşılar kişiyi hastalıklara karşı koruması için 10 yılda bir tekrarlanması gerekir. Ayrıca tetanoz hastalığı şüphesini uyandıracak çizikler, yaralar ve değişik durumlardan aşılanma da aynı şekilde koruyacaktır. Buna ek olarak yara bakımının iyi olması ve erken teşhis enfeksiyondan korunmak için oldukça önemlidir. En ufak yaralara bile bakımın ihmal edilmemesi ve bakımdan önce ellerin temizlenmesi de problemin önünü kapayacaktır.
Tetanozu meydana getirebilecek durumlar şunlardır;
Aşınız güncelliğini kaybettiyse aşınızı yaptırmak için mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvuruda bulunmanız tetanoza karşı korunmanız açısından büyük destek sağlayacaktır.
Tetanoz nedir? içeriğimizin sonuna geldik.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı resmi internet sitesinde bulunan tetanoz nedir? adlı yazıyı okumak için linke gidin. https://asi.saglik.gov.tr/liste/48-tetanoz-hastalığı.html/
Diğer haberler
